Δευτέρα 1 Μαΐου 2017

Αλκέτας Παναγούλιας

Ο Έλληνας αριστερός ακραίος αμυντικός και αργότερα προπονητής Αλκέτας Παναγούλιας, γεννήθηκε στις 30 Μαΐου του 1934, στην Θεσσαλονίκη. Υπήρξε ο άνθρωπος που, ως προπονητής,  έδωσε στο ελληνικό ποδόσφαιρο τις πρώτες του μεγάλες επιτυχίες, οδηγώντας την εθνική ομάδα στις τελικές φάσεις Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και Παγκοσμίου Κυπέλλου! Υπηρέτησε τον Άρη Θεσσαλονίκης από ποδοσφαιριστής έως πρόεδρος της ομάδος και ως προπονητής, τον Ολυμπιακό Πειραιώς. Αποτέλεσε έναν προπονητή- σύμβολο για την εθνική ομάδα, στην εποχή του και υπήρξε ο πρώτος -και μοναδικός Έλληνας μέχρι σήμερα - τεχνικός που την οδήγησε σε τελική φάση διεθνούς διοργάνωσης!


Το 1949 εντάχθηκε στους μικρούς του Άρη και στο τέλος του 1951, σε ένα τουρνουά Χριστουγέννων πραγματοποίησε το ντεμπούτο του στην πρώτη ομάδα, σε ηλικία 17 ετών, εναντίον της αυστριακής Σιμερίνγκερ. Ξεκίνησε την καριέρα του ως αριστερός ακραίος επιθετικός, αλλά σύντομα καθιερώθηκε στο αριστερό άκρο της άμυνας. Πολλές φορές χρειάστηκε να αγωνιστεί και στο κέντρο της άμυνας, λόγω των σωματικών προσόντων που διέθετε. Διετέλεσε και αρχηγός του Άρη. Τη δεκαετία του 1950, κατέκτησε δύο πρωταθλήματα της Ενώσεως Μακεδονίας (Θεσσαλονίκης) με τη φανέλα των "κίτρινων", το πρώτο στα 19 του χρόνια, το 1953 και το δεύτερο ως βασικό στέλεχος της ομάδας το 1959 σε ηλικία 25 ετών, έχοντας και στα 2 συμβάλει τα μέγιστα. Σημείωσε συνολικά 13 τέρματα για το τοπικό πρωτάθλημα, 3 για το Κύπελλο Ελλάδας και 10 για το εθνικό πρωτάθλημα.


Το 1962, σε ηλικία 28 ετών, ανακοίνωσε στους συμπαίκτες του ότι θα έφευγε για τις Η.Π.Α., αποδεχόμενος την πρόσκληση του συλλόγου των Ελλήνων ομογενών «Ελληνο-Αμερικανικός Άτλας Νέας Υόρκης», συνεχίζοντας παράλληλα εκεί και τις σπουδές του, αφού του δόθηκε η ευκαιρία μέσω μιας υποτροφίας του ελληνοχριστιανικού ιδρύματος να σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες στο Upsala College στο East Orange του New Jersey, τη διετία 1962-1964. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του αγωνίστηκε με την ποδοσφαιρική ομάδα του κολεγίου και πρωταγωνίστησε, οδηγώντας την ομάδα στην πρώτη θέση στο παναμερικανικό πρωτάθλημα διετών των κολεγίων.


Ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα, αναλαμβάνοντας τον «Ελληνο-Αμερικανικό Άτλαντα Νέας Υόρκης», με τον οποία κατέκτησε το αμερικανικό Κύπελλο 3 συνεχόμενες φορές (1967, 1968, 1969). Το 1972, ανέλαβε βοηθός του τότε προπονητή της Εθνικής Ελλάδος, του Ιρλανδού  Μπίλι Μπίνγκαμ (Billy Bingham) και το 1973 τον αντικατέστησε αναλαμβάνοντας πρώτος προπονητής έως το 1976. Το πρώτο του μεγάλο, και ασύλληπτο για την εποχή αποτέλεσμα, είναι εκείνο το θρυλικό 0-0 στο Μαρακανά, μπροστά σε 100 χιλιάδες ανθρώπους, στις 28 Απριλίου του 1974. Τον Φεβρουάριο του 1975, βρέθηκε για πρώτη φορά στον πάγκο του Άρη Θεσσαλονίκης, διατηρώντας παράλληλα και τα καθήκοντα του ομοσπονδιακού προπονητή. Έβγαλε από το αγωνιστικό αδιέξοδο τους "κίτρινους", οι οποίοι κατάφεραν να τερματίσουν στην 6η θέση του πρωταθλήματος.


 Στη δεύτερη περίοδό του ως προπονητής της εθνικής Ελλάδας (1977-1981), την οδήγησε στην πρόκριση στην τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1980 (τότε Κύπελλο Εθνών) στην Ιταλία, που υπήρξε η πρώτη μεγάλη διάκριση στην ιστορία της, αφήνοντας εκτός διοργάνωσης την Σοβιετική Ένωση και την Ουγγαρία, όντας η μία από τις μόλις 8 συμμετέχουσες ομάδες. Πραγματοποίησε τρεις αξιοπρεπείς εμφανίσεις, στη φάση των ομίλων, καθώς στους δύο πρώτους αγώνες της λύγισε δύσκολα στο Σαν Πάολο από ένα πέναλτι του Κις Κιστ (Kees Kist) κόντρα στους Ολλανδούς, σκόραρε το πρώτο της γκολ σε τελικά μεγάλης διοργάνωσης, στην ήττα με 1-3 από στους Τσεχοσλοβάκους, με τον Νίκο Αναστόπουλο να ισοφαρίζει το γκολ του Αντονίν Πανένκα (Antonín Panenka), ενώ την τρίτη και τελευταία αγωνιστική, απέσπασε λευκή ισοπαλία από μετέπειτα τροπαιούχο, Δυτική Γερμανία.


Από το 1981 έως το 1983, υπήρξε προπονητής του Ολυμπιακού, κατακτώντας τα πρωταθλήματα του 1982 και του 1983. Το διάστημα 1983-1985, ανέλαβε προπονητής της εθνικής ομάδας των Η.Π.Α., ενώ το 1984 ήταν προπονητής της Ολυμπιακής Ομάδας των Η.Π.Α. στην Ολυμπιάδα του Λος Άντζελες. Στη συνέχεια, ανέλαβε και πάλι τον Ολυμπιακό, κατακτώντας ένα ακόμα πρωτάθλημα το 1987, που έμελλε να είναι και το τελευταίο πριν τα πέτρινα χρόνια της ομάδας, καθώς και το Σούπερ Καπ. Το 1988, κλήθηκε να καθίσει για 3η φορά στον πάγκο του Άρη και παρά τα προβλήματα που υπήρχαν τερμάτισε στην 7η θέση του πρωταθλήματος. Την επόμενη περίοδο (1989/90) συνέχισε στην τεχνική ηγεσία του συλλόγου, αλλά τον Ιανουάριο του 1990, απομακρύνθηκε έπειτα από μια ισοπαλία με τον Ιωνικό (1-1).


Τον Ιανουάριο του 1991, ανέλαβε τον Λεβαδειακό, με την ομάδα να υποβιβάζεται στη Β' Εθνική, παραμένοντας προπονητής της για ακόμη έξι μήνες, έως τον Ιανουάριο του 1992. Τότε,  ανέλαβε για 3η και τελευταία φορά την Ελλάδα, οδηγώντας την ξανά σε μια μεγάλη επιτυχία, στην πρόκριση για το Μουντιάλ των ΗΠΑ το 1994, τερματίζοντας στην πρώτη θέση του προκριματικού ομίλου που συμμετείχε, υποσκελίζοντας  και πάλι  τη Ρωσία, που προκρίθηκε ως δεύτερη και την Ουγγαρία! Τα αποτελέσματα στην τελική φάση όμως δεν ήταν ανάλογα, καθώς οι αντίπαλοι της ήταν ορισμένες από τις πιο ισχυρές ομάδες της διοργάνωσης. Η Αργεντινή είχε στη σύνθεσή της τον μεγάλο Ντιέγκο Μαραντόνα (Diego Maradona), η Βουλγαρία έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, αποκλείοντας την κάτοχο του τροπαίου Γερμανία, ενώ και η Νιγηρία υπήρξε τότε η νέα μεγάλη δύναμη της Αφρικής.


Το διάστημα 1996-98 ανέλαβε τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης, ενώ τον Απρίλιο του 1999 ανέλαβε για 4η φορά τον Άρη και με 6 σερί νίκες στους τελευταίους 8 αγώνες κατάφερε να τερματίσει στην 6η  θέση και να εξασφαλίσει την έξοδο στο Κύπελλο UEFA, ο ίδιος όμως δεν θέλησε να συνεχίσει και την επόμενη περίοδο. Ήταν και το «κύκνειο άσμα» του στους πάγκους. Η αποχώρηση του μεγαλομετόχου του Άρη Δημήτρη Κοντομηνά και η πώληση των μετοχών στον Γιάννη Ζαχουδάνη, στις 12 Ιουλίου του 2001, προκάλεσε διοικητική αναταραχή στην ομάδα του Άρη. Το καλοκαίρι του 2002, ο Αλκέτας Παναγούλιας επέστρεψε για να βοηθήσει τον σύλλογο από τη θέση του προέδρου με σύμβουλο τον Λάμπρο Σκόρδα. Συστάθηκε "οικουμενική διοίκηση" με στόχο να μην καταρρεύσει η ΠΑΕ. Ωστόσο, ο Παναγούλιας διατήρησε για λίγο καιρό το πόστο του προέδρου και αποχώρησε, έχοντας προηγουμένως εκφράσει τις διαφωνίες του σε διάφορα θέματα, μεταξύ αυτών και της δαπανηρής μεταγραφής του Μαροκινού ποδοσφαιριστή Σαλαχεντίν Μπασίρ, ο οποίος εντάχθηκε στον Άρη με προβλήματα τραυματισμού. Ο Παναγούλιας προτίμησε να αποχωρήσει και να αποστασιοποιηθεί από τα γεγονότα "για το καλό του Άρη" όπως τόνισε.


Πλούσια υπήρξε και η συνεισφορά του εκτός γηπέδων, καθώς στο παρελθόν είχε εκλεγεί μέλος του δημοτικού συμβουλίου της Θεσσαλονίκης. Στις βουλευτικές εκλογές του 1993, υπήρξε υποψήφιος βουλευτής με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας στην Α' Θεσσαλονίκης. Απέσπασε 18.157 σταυρούς προτίμησης και κατατάχθηκε στην ένατη θέση του ψηφοδελτίου, αποτυγχάνοντας να εκλεγεί. Έχει υπάρξει επιθεωρητής της FIFA, μέλος της Ακαδημίας των Σπορ των Η.Π.Α., μέλος του Αμερικανικού ποδοσφαιρικού Hall of Fame και μέλος της Αμερικανικής Ομοσπονδίας προπονητών.


Ο Αλκέτας Παναγούλιας, πέθανε στις 18 Ιουνίου του 2012, σε ηλικία 78 ετών το σπίτι του στην περιοχή Βιένα, λίγο έξω από την Ουάσινγκτον. Ο δρόμος πίσω από το Γήπεδο του Άρεως, το Κλεάνθης Βικελίδης έχει πάρει προς τιμήν του το όνομά του.

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

  • ·         1949-1951: Αθλητικός Σύλλογος  Άρης Θεσσαλονίκης

Επαγγελματική καριέρα

  • ·         1951-1962: Αθλητικός Σύλλογος  Άρης Θεσσαλονίκης                    
  • ·         1962-1965: Ελληνοαμερικανικός Άτλας Αστόριας Νέας Υόρκης                 

Προπονητική καριέρα

  • ·         1967-1971: Ελληνοαμερικανικός Άτλας Αστόριας Νέας Υόρκης
  • ·         1972/73: Ελλάδα (βοηθός)
  • ·         1973-1976: Ελλάδα
  • ·         1977-1981: Ελλάδα
  • ·         1981-1983: Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς
  • ·         1983-1985: ΗΠΑ
  • ·         1985-1987: Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς
  • ·         1987-1990: Άρης Θεσσαλονίκης
  • ·         1991/92: Αθλητικός Ποδοσφαιρικός Όμιλος Λεβαδειακός
  • ·         1992-1994: Ελλάδα
  • ·         1996-1998: Γυμναστικός Σύλλογος "ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης"
  • ·         1999: Αθλητικός Σύλλογος  Άρης Θεσσαλονίκης


Τίτλοι

Ως προπονητής

Με τον Ολυμπιακό:
  • ·         Πρωτάθλημα Ελλάδας: 3 (1981/82, 1982/83, 1986/87)



ΠΗΓΕΣ: contra.gr #1 και contra.gr #2