Γιαν Κέλεμανς: Ο Θαρραλέος Αρχηγός

Ο Βέλγος μεσοεπιθετικός Γιαν Κέλεμανς (Jan Anna Gumaar Ceulemans), γεννήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1957, στο Λιρ, μία πόλη στη περιοχή της Αμβέρσας. Ένας παραγωγικός σκόρερ, ήταν γνωστός για την αντοχή του, την ικανότητά του στον αέρα και την τεχνική του κατάρτιση. Είναι ο ρέκορντμαν συμμετοχών για τη εθνική ομάδα της χώρας του με 96 διεθνείς συμμετοχές. Ήταν ο αρχηγός της Εθνικής Βελγίου και της Μπριζ, τη δεκαετία του 1980, οδηγώντας και τις δύο ομάδες σε μεγάλες επιτυχίες, ενώ θεωρείται από πολλούς -κι όχι άδικα- ίσως ο κορυφαίος, αν όχι εφάμιλλος του Πολ βαν Χιμστ (Paul van Himst), ποδοσφαιριστής που ανέδειξε το Βέλγιο την μεταπολεμική περίοδο! Παγκόσμιας κλάσης αριστεροπόδαρος επιθετικός, που στα τελευταία χρόνια της καριέρας του αγωνίστηκε στα πλάγια της μεσαίας γραμμής σε μεσοεπιθετικό ρόλο. Τον περισσότερο χρόνο του στο Βέλγιο τον πέρασε υπό τη τεχνική καθοδήγηση του εμβληματικότερου ίσως προπονητή στη ποδοσφαιρική ιστορία της χώρας, του Γκι Τάις (Guy Thys). Αυτή η περίοδος, συνέπεσε με μερικά από τα καλύτερα αποτελέσματα στην ιστορία της, τα οποία περιλαμβάνουν τη συμμετοχή στον τελικό του Euro του 1980 και την 4η θέση στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986.

Ξεκίνησε το ποδόσφαιρο σε ηλικία 7 χρονών στην ομάδα της γενέτειρας του, την Λιρς. Το ταλέντο του μεγάλωνε χρόνο με το χρόνο και έτσι το 1974, 10 χρόνια μετά την πρώτη του εμφάνιση στο προπονητικό κέντρο των «de Pallieters», είχε έρθει η ώρα να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην ομάδα ανδρών. Ο Χανς Κρούν (Hans Croon), τότε προπονητής της Λιρς, ήταν αυτός που επέλεξε να τον προωθήσει στην ανδρική ομάδα. Ο βελγικός σύλλογος, που εκείνη την περίοδο αγωνιζόταν στη δεύτερη κατηγορία του Βελγίου, κατάφερε να κατακτήσει την πρώτη θέση στα πλέι οφ ανόδου και να προβιβαστεί στην πρώτη κατηγορία. Ο 17χρόνος Γιαν αγωνίστηκε μόλις 15 φορές, πετυχαίνοντας 1 γκολ.

Η αλλαγή προπονητή τη σεζόν 1975/76 φέρνει στον πάρκο τον Ούγγρο Γιάνος Μπέλντ (János Bédl), ο οποίος εμπιστεύεται με κλειστά μάτια τον Κέλεμανς και του δίνει φανέλα βασικού. Ο νεαρός «Caje», όπως ήταν το παρατσούκλι του, ξεπληρώνει την εμπιστοσύνη που του έδειξε ο τεχνικός της ομάδας με 12 γκολ σε 29 αναμετρήσεις, ενώ η νεοφώτιστη Λιρς καταφέρνει να φτάσει στον τελικό κυπέλλου του Βελγίου.

Η ομάδα του Λιερ έχασε στον τελικό από την Άντερλεχτ, όμως κατάφερε να εξασφαλίσει την συμμετοχή της στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις και συγκεκριμένα στο «Europacup II» της επόμενης σεζόν. Η Λιρς συναντιέται με την Χάιντουκ Σπλιτ τη σεζόν 1976/77 και στο πρώτο παιχνίδι που διεξάγεται στην Κροατία, ο Κέλεμανς πιάνει φοβερή απόδοση και  οδηγεί την ομάδα του στη νίκη με 0-1 με γκολ δικό του.

Στον επαναληπτικό, όμως, η Λιρς γνωρίζει βαριά ήττα με 0-3 και βρίσκεται εκτός του Ευρωπαϊκού κυπέλλου. Ο υψηλόσωμος Βέλγος είναι πλέον ο ηγέτης των «de Pallieters» και τη σεζόν 1977-78 ξεδιπλώνει όλο το ποδοσφαιρικό του ταλέντο. Σημειώνει 14 γκολ σε 32 αγώνες πρωταθλήματος, παίρνοντας από το χέρι την ομάδα και οδηγώντας την στην τέταρτη θέση και στην έξοδο στο UEFA. Συνολικά ο Κέλεμανς φόρεσε 110 φορές τη φανέλα της Λιρς και πέτυχε 39 γκολ, αποτελώντας τον πιο πολλά υποσχόμενο νεαρό Βέλγο ποδοσφαιριστή της εποχής.

Πιστός στρατιώτης

Το καλοκαίρι του 1978 η Μπριζ, πρωταθλήτρια Βελγίου, τινάζει την μπάνκα στον αέρα, προσφέροντας 223.000 € (9.000.000 βελγικά Φράγκα) στη Λιρς για την απόκτησή του, ποσό τεράστιο για τα δεδομένα της εποχής. Ο τεχνικός της Μπριζ, Ερνστ Χάπελ (Ernst Happel), του δίνει αμέσως τα κλειδιά της ομάδα και ο Κέλεμανς αποτελεί όαση στη μέτρια σεζόν 1978/79 της ομάδας. Από τότε, και ως το 1992 που κρέμασε τα παπούτσια του, δεν φόρεσε τη φανέλα άλλης ομάδας!

Τη σεζόν 1979/80 σπάει τα κοντέρ με τις επιδόσεις του αφού πετυχαίνει 29 γκολ στο πρωτάθλημα (33 συνολικά) και αποτελεί τον κύριο λόγο που η Μπριζ κατακτά την Βέλγικη λίγκα, ενώ ο ίδιος ανακηρύσσεται πρώτος σκόρερ.

Η μαγική αυτή χρονιά φέρνει και τις πρώτες σειρήνες από το εξωτερικό με την Μίλαν να προσπαθεί να τον εντάξει στο δυναμικό της. Ο ίδιος αρνείται να εγκαταλείψει το Βέλγιο και ταυτόχρονα κλείνει την πόρτα σε οποιαδήποτε προσφορά εκτός της πατρίδας του. Η επιμονή του αυτή, να παραμείνει πιστός σε μια ομάδα μέτρια για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, δεν τον άφησε ποτέ να βρει το ποδοσφαιρικό του ταβάνι.

Ακολουθεί μια πενταετία ξηρασίας για την Μπριζ αφού Άντερλεχτ και Σταντάρ Λιέγης κυριαρχούν στην εγχώρια λίγκα, όμως, ο Κέλεμανς, αντιθέτως με την ομάδα του, συνεχίζει τις εκπληκτικές εμφανίσεις και το 1985 κατακτά ακόμη μία φορά τον τίτλο του πρώτου σκόρερ του Βέλγικου πρωταθλήματος με 17 γκολ σε 27 παιχνίδια.

Το σκηνικό ίδιο και την επόμενη σεζόν. Ο Γιαν ξαναηγείται του πίνακα των σκόρερ με 13 γκολ, μόνο που αυτή τη φορά, η Μπριζ χάνει το πρωτάθλημα στην ισοβαθμία από την Άντερλεχτ και κατακτά το Κύπελλο Βελγίου, παρουσιάζοντας μία δυνατή ομάδα έτοιμη να πρωταγωνιστήσει τα επόμενα χρόνια.

Συνολικά με την Μπριζ, έλαβε μέρος σε 501 παιχνίδια σε όλες τις διοργανώσεις (405 παιχνίδια για το πρωτάθλημα), πέτυχε 240 γκολ συνολικά (191 γκολ για το πρωτάθλημα) και βοήθησε αποφασιστικά τους «μαυρομπλέ» να κερδίσουν 4 πρωταθλήματα (1980 – 1988 – 1990 - 1992), 2 Κύπελλα (1986 - 1991) και 6 Σούπερ Καπ Βελγίου (1980 -1986 – 1988 – 1990 – 1991 - 1992), ενώ αναδείχθηκε καλύτερος παίκτης στη χώρα του 3 φορές (1980, 1985, 1986). Το 1992 σε ηλικία 35 ετών αποφασίζει να εγκαταλείψει την αγωνιστική δράση ύστερα από έναν πολύ σοβαρό τραυματισμό στο γόνατο.

«Κόκκινος Διάβολος»

Ηγέτης της Εθνικής Βελγίου εκείνη την εποχή δε θα μπορούσε να είναι άλλος από τον «Caje». Η παρουσία του στην ενδεκάδα των «Κόκκινων Διαβόλων»  στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986, που διεξήχθη στο Μέξικο, ήταν ο κύριος λόγος για τον οποίο οι Βέλγοι  κατέκτησαν την 4^η θέση, την καλύτερή τους  στην ιστορία τους σε Μουντιάλ.

Η σχέση του Γιαν με την Εθνική ομάδα της χώρας του ξεκίνησε το 1977, όταν ο ίδιος ήταν ακόμα 20 ετών και ολοκληρώθηκε 14 χρόνια αργότερα, στις 27 Φεβρουαρίου του 1991. Το 1980 το Βέλγιο προκρίνεται στο Euro και ο Κέλεμανς σκοράρει στο εναρκτήριο παιχνίδι εναντίον της Αγγλίας (1-1) το γκολ της ισοφάρισης. Οι κόκκινοι διάβολοι φτάνουν στον τελικό της διοργάνωσης, όπου γνωρίζουν την ήττα με 1-2 από τη Δυτική Γερμανία.

Η εξαιρετική παρουσία του Γιαν στα γήπεδα της Ιταλίας δεν περνάει απαρατήρητη, καθώς το Βέλγιο κατακτά την καλύτερη θέση της ιστορίας του σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ανακηρύσσεται ο καλύτερος μεσοεπιθετικός της διοργάνωσης.

Αυτό ήταν. Η Εθνική Βελγίου είχε βρει τον επόμενο ηγέτη της και τον άνθρωπο που θα φοράει το περιβραχιόνιο του αρχηγού σε όλη τη δεκαετία του 1980. Το 1986 το Βέλγιο εμφανίζεται στα γήπεδα του Μέξικο για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986. Ο Κέλεμανς για ακόμη μία φορά είναι το μυαλό μέσα στον αγωνιστικό χώρο για τους «Κόκκινους Διαβόλους» και με τρία γκολ τους οδηγεί στην κατάκτηση της τέταρτης θέσης. Τη φανέλα της Εθνικής Βελγίου φόρεσε σε 96 αγώνες, περισσότερες από κάθε άλλον, σκοράροντας 23 τέρματα.

Ηγέτης των πάγκων

Ο σοβαρός τραυματισμός που τον ανάγκασε να σταματήσει την ποδοσφαιρική του καριέρα δεν τον απέτρεψε να συνεχίσει να υπηρετεί το αγαπημένο του άθλημα. Αυτή τη φορά από τη θέση του τεχνικού. Πρώτη του ομάδα η άσημη Αάλστ, που αγωνιζόταν στη δεύτερη κατηγορία του Βελγίου.

Έμεινε τέσσερα χρόνια (1992-1996) και κατάφερε να ανεβάσει την ομάδα στην κορυφαία κατηγορία του Βελγίου (1993/94) και την αμέσως επόμενη χρονιά (1994/95) να πάρει την τέταρτη θέση και το εισιτήριο για το Κύπελλο UEFA της επόμενης χρονιάς. Στο UEFA η Άαλστ κατάφερε να προκριθεί στην επόμενη φάση νικώντας την Λέφσκι Σόφιας δύο φορές, όμως, η κλήρωση την έφερε αντιμέτωπη με τη Ρόμα  από την οποία αποκλείστηκε, γνωρίζοντας βαριά ήττα με 0-4.

Η διετία 1997/99 τον βρήκε στον πάγκο της Ινγκλεμούνστερ, ομάδα τρίτης κατηγορίας, ενώ το 1999 έκανε το άλμα για τη μεγάλη κατηγορία του Βελγίου, αναλαμβάνοντας τα ηνία της Βέστερλο. Εκεί κατέκτησε το Κύπελλο Βελγίου το 2001 και παράλληλα έγινε ιδιαίτερα αγαπητός στον κόσμο της ομάδας μετά από μία νίκη με 5-0 επί της Άντερλεχτ.

Το 2005/06 επιστρέφει στη ομάδα που μεγαλούργησε, την Μπριζ, όμως δεν τα κατάφερε τόσο καλά από τον πάγκο όσο τα κατάφερε αγωνιζόμενος με τη φανέλα της ομάδας. Ακολουθεί μια χρονιά χωρίς να προπονήσει κάποια ομάδα και το 2007 υπογράφει για δεύτερη φορά με τη Βέστερλο. Το μόνο που κατάφερε ήταν να πάρει το 2009 την 6η θέση στο πρωτάθλημα, που αποτελεί την καλύτερη επίδοση της ομάδας. Το 2012 αποχώρησε από την ομάδα και πλέον προπονεί την Καπελέν, ομάδα τρίτης κατηγορίας.

TRIVIA

• Οι ηγετικές του εμφανίσεις με την Εθνική Βελγίου στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μέξικο, το 1986 ανάγκασαν τους συμπατριώτες του να τον ονομάσουν «Captain Courageous», δηλαδή, «Θαρραλέος Αρχηγός».
• Ο Πελέ τον έχει συμπεριλάβει στη λίστα (FIFA 100) με τους 125 καλύτερους εν ζωή ποδοσφαιριστές όλων των εποχών.
• Έχει κατακτήσει 3 φορές το Χρυσό Παπούτσι -Πρώτος Σκόρερ του Πρωταθλήματος Βελγίου (1980, 1985, 1986).
• Έχει ανακηρυχθεί 3 φορές Επαγγελματίας ποδοσφαιριστής της χρονιάς στο Βέλγιο (1984, 1985, 1986).
• Έχει ανακηρυχθεί 3 φορές MVP του Βελγικού Πρωταθλήματος (1980, 1983, 1986).
• Έχει ανακηρυχθεί 2 φορές ο καλύτερος Βέλγος αθλητής της χρονιάς (1980, 1990).
• Το 2005/06, όταν και ανέλαβε τα ηνία της Μπριζ, αντικατέστησε τον γνωστό μας από το πέρασμά του στον πάγκο του Ολυμπιακού, Τροντ Σόλιντ (Trond Sollied).
• Το Κύπελλο που κατέκτησε με τη Βέστερλο είναι το μοναδικό τρόπαιο στην ιστορία της ομάδας.

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

• 1967–1974: Koninklijke Lierse Sportkring

Επαγγελματική καριέρα

• 1974–1978: Koninklijke Lierse Sportkring, 110 (39)
• 1978–1992: Club Brugge Koninklijke Voetbalvereniging, 407 (191)

Σύνολο καριέρας: 517 (230)

Διεθνής

• 1977–1991: Βέλγιο, 96 (23)

Προπονητική καριέρα

• 1992–1996: Sportclub Eendracht Aalst
• 1997–1999: Sportvereeniging Ingelmunster (είναι η σημερινή Sporting West Harelbeke)
• 1999–2005: Koninklijke Voetbal Club Westerlo
• 2005/06: Club Brugge Koninklijke Voetbalvereniging
• 2007–2012: Koninklijke Voetbal Club Westerlo
• 2013/14: Royal Cappellen Football Club
• 2015: Koninklijke Maatschappij Sportkring Deinze

Τίτλοι

Συλλογικοί

• Πρωτάθλημα Βελγίου: 4 (1979/80, 1987/88, 1989/90, 1991/92)
• Κύπελλο Βελγίου: 2 (1985–86, 1990–91)
• Σούπερ Καπ Βελγίου: 6 (1980, 1986, 1988, 1990, 1991, 1992)

Διεθνείς

• Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα: φιναλίστ το 1980
• Παγκόσμιο Κύπελλο: 4^η θέση το 1986

Προσωπικές Διακρίσεις

• Καλύτερος Παίκτης Βελγικού Πρωταθλήματος: 3 (1984, 1985, 1986)
• Πρώτος Σκόρερ Βελγικού Πρωταθλήματος: 3 (1980, 1985, 1986)
• Μέλος Καλύτερης Ενδεκάδας Διοργάνωσης Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος: 1980
• Μέλος Καλύτερης Ενδεκάδας Διοργάνωσης Παγκοσμίου Κυπέλλου: 1986
• Μέλος της λίστας με τους 125 Καλύτερους Εν Ζωή Ποδοσφαιριστές Όλων Των Εποχών που συνέταξε ο Πελέ  το 2004 για τα 100 Χρόνια της FIFA.

ΠΗΓΗ: cobrasports.gr