Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016

Σερ Μπόμπι Ρόμπσον: Ο Σερ του Ντάραμ

Ο Άγγλος μεσοεπιθετικός ή και δεύτερος επιθετικός και αργότερα προπονητής, Σερ Μπόμπι Ρόμπσον (Sir Robert William "Bobby" Robson), γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1933, στο Σάκριστον, ένα χωριό στη κομητεία του Ντάραμ, στην βορειοανατολική Αγγλία. Η επαγγελματική ποδοσφαιρική του σταδιοδρομία, κυρίως ως περιφερειακού επιθετικού, διήρκεσε σχεδόν 20 χρόνια, στη διάρκεια της οποίας έπαιξε για τρεις συλλόγους, τη Φούλαμ, τη Γουέστ Μπρόμιτς Άλμπιον και για λίγο στους Βανκούβερ Ρόαγιαλς. Έκανε επίσης 20 εμφανίσεις για την εθνική Αγγλίας, σκοράροντας 4 γκολ. Μετά την ποδοσφαιρική του σταδιοδρομία, βρήκε την επιτυχία ως προπονητής τόσο σε συλλόγους της πατρίδας του όσο και δε διεθνές επίπεδο, κερδίζοντας πρωταθλήματα στην Ολλανδία και την Πορτογαλία, κερδίζοντας τρόπαια στην Αγγλία και την Ισπανία, αλλά και τη ανάληψη της εθνικής ομάδας της Αγγλίας, με την οποία έφτασε στον ημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1990, διάκριση η οποία παραμένει καλύτερη των «Λιονταριών» σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο από το 1966. Ο τελευταίος ρόλος της προπονητικής θητείας του ήταν σαν μέντορας για τον προπονητή της ιρλανδικής εθνικής ομάδας.


Χρίστηκε Ιππότης το 2002, εγκαταστάθηκε ως μέλος του αγγλικού ποδοσφαιρικού Hall of Fame το 2003 και ήταν ο επίτιμος πρόεδρος της Ίπσουιτς. Από το 1991 και μετά, αντιμετώπισε επαναλαμβανόμενα ιατρικά προβλήματα με τον καρκίνο, ενώ τον Μάρτιο του 2008, έδωσε το όνομα του στο Ίδρυμα “Sir Bobby Robson”, μια φιλανθρωπική οργάνωση αφιερωμένη στην έρευνα για τον καρκίνο. Τον Αύγουστο του 2008, όταν ο καρκίνος του πνεύμονα του επιβεβαιώθηκε ότι ήταν στο τελευταίο στάδιο, είπε: «Η κατάστασή μου περιγράφεται ως στατική και δεν έχε αλλάξει από την τελευταία περίοδο των χημειοθεραπειών μου. Θα πεθάνω αργά ή γρήγορα. Ωστόσο, όλοι πρέπει να φύγουν κάποια στιγμή κι εγώ απόλαυσα κάθε λεπτό». Πέθανε ακριβώς κάτω από ένα χρόνο αργότερα.


Ξεκίνησε την καριέρα του ως ποδοσφαιριστής το 1950 στη Φούλαμ όπου αγωνιζόταν ως δεύτερος επιθετικός, κάνοντας 344 συμμετοχές σε 2 περιόδους, από το 1950 έως το 1956 η πρώτη και από το1962 έως το 1967 η δεύτερη, σκοράροντας συνολικά 77 γκολ. Ενδιάμεσα, από το 1956 έως το 1962, αγωνίστηκε στη Γουέστ Μπρόμιτς, όπου επίσης έκανε σπουδαία καριέρα συμμετέχοντας σε 239 αγώνες με 56 γκολ. Το 1967, πήγε στους Βανκούβερ Ρόαγιαλς, όπου έκλεισε την καριέρα του. Ως παίχτης, κέρδισε 20 συμμετοχές με την εθνική Αγγλίας πετυχαίνοντας 4 γκολ. Όχι ακριβώς ίνδαλμα, αλλά σίγουρα η προσωποποίηση του πεισματάρη και μαχητή Άγγλου ποδοσφαιριστή.
 
Ήταν ένας από τους πολλούς προπονητές που άρχισε ως παίκτης. Γεννημένος στις 18 Φεβρουαρίου του 1933, στη καριέρα του έπαιξε στη Φούλαμ, τη Γουέστ Μπρομ και  τους Vancouver Royals.

Ως προπονητής τα κατάφερε πολύ καλύτερα, με την καριέρα του να ξεκινά αμέσως, από τη Φούλαμ και την Όξφορντ Γιουνιβέρσιτυ. Μετά από μερικούς μήνες έφυγε για την Ιπσουιτς. Εκεί έμεινε 13 χρόνια, από το 1969 μέχρι το 1982 και δημιούργησε μία εξαιρετική ομάδα που τερμάτισε μόνο μία φορά εκτός εξάδας πρωταθλήματος, από τότε που την ανέβασε στην πρώτη κατηγορία, φυσικά την πρώτη του χρονιά. Δύο φορές τερμάτισε στη δεύτερη θέση, πήρε ένα Τέξακο Καπ, το 1973, κατέκτησε το κύπελλο Αγγλίας του 1978 νικώντας 1-0 την Άρσεναλ στον τελικό και το κύπελλο UEFA του 1981, κόντρα στην Άλκμααρ. Χαρακτηριστικό είναι ότι στα 13 χρόνια του στην ομάδα έκανε μόλις 14 μεταγραφές, στηριζόμενος στις Ακαδημίες του συλλόγου. Για την προσφορά του, το 2002, η Ιπσουιτς έστησε άγαλμα του Ρόμπσον έξω από το γήπεδό της.

Έπαιξε 20 φορές στην εθνική Αγγλίας και πρόλαβε να σκοράρει 4 φορές πριν κρεμάσει τα παπούτσια του. Συμμετείχε και σε δύο Mundial, το 1958 και το 1962.

Τα επιτεύγματά του στην Ιπσουιτς, της οποίας απέρριψε πρόταση δεκαετούς συμβολαίου, δεν άφησαν ασυγκίνητη την αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία, η οποία του προσέφερε τη θέση του ομοσπονδιακού τεχνικού, αμέσως μετά το καταστροφικό Μουντιάλ του 1982. Στο πρώτο του παιχνίδι, μάλιστα, αγνόησε τον Κέβιν Κίγκαν και ήρθε σε σύγκρουση με τους φίλους της Νιούκαστλ, ομάδα που μετέπειτα ανέλαβε! Σε 28 αγώνες προκριματικών στην οκταετή θητεία του στα "λιοντάρια" ηττήθηκε μόλις μία φορά, κόντρα στη Δανία, αλλά αυτή η ήττα ήταν αρκετή για να αποκλείσει την αγγλική ομάδα από το Euro του 1984. Ο Ρόμπσον υπέβαλλε την παραίτησή του ώστε να αναλάβει ο Μπράιαν Κλαφ, αλλά η ομοσπονδία δεν την έκανε αποδεκτή, μιας και αυτή βρισκόταν και σε κόντρα με τον ιδιόρρυθμο τεχνικό.

Παντρεύτηκε την Έλσι Γκρέι το 1955 και έμελλε να μείνει μαζί της ως το τέλος. Στη φωτογραφία κρατάει στην αγκαλιά του τον γιο τους Πολ το 1958.

Η πορεία της Αγγλίας, στο Μουντιάλ του 1986 σταμάτησε από το περίφημο ματς κόντρα στην Αργεντινή, όταν ο Ντιέγο Μαραντόνα έβαζε το χέρι του Θεού και περνούσε σαν κώνους προπόνησης όλη την Αγγλία! Ο ίδιος δήλωσε μετά ότι «Εγώ δεν είδα κανένα χέρι του Θεού, αλλά το χέρι ενός αλήτη! Ο Θεός δεν είχε τίποτα να κάνει με αυτόν!». Το 1988, στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στην Γερμανία, η πορεία στους ομίλους ήταν απογοητευτική, με τρεις ήττες, όλες με το ίδιο σκορ (1-2). Το 1990 η Ομοσπονδία δηλώνει πριν το Μουντιάλ ότι δε θα του ανανεώσει το συμβόλαιο. Ο Ρόμπσον συμφωνεί με την Αΐντχόφεν πριν το Μουντιάλ και τα ταμπλόιντς σκούζουν και τον κατηγορούν ως εθνικό προδότη. Είχε βρεθεί και αρκετές φορές στο επίκεντρο των συζητήσεων σχετικά με τα σχήματα που χρησιμοποιούσε. Αυτός, οδηγεί την Αγγλία μέχρι τα ημιτελικά  και παρά ένα πέναλτι δεν πέρασε στον τελικό. Μετά από εκείνον τον ημιτελικό με τη Δυτική Γερμανία, την καλύτερη επίδοση της Αγγλίας μετά το 1966, πάει στην Αϊντχόφεν για να αρχίσει να πλακώνεται με τον Ρομάριο!

 Μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τη Φούλαμ άρχισε ως προπονητής στην Ίπσουιτς, στην οποία έμεινε για 13 χρόνια. Είναι εντυπωσιακό ότι σε αυτό το διάστημα πήρε μόλις 14 παίκτες.

Ο Άγγλος, ενώ θαύμαζε το ταλέντο του Βραζιλιάνου, δεν μπορούσε να κατανοήσει τον τρόπο που δεν δούλευε ο Ρομάριο και το πως αυτός ο τύπος δήλωνε επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Κατάφερε όμως να κερδίσει δύο πρωταθλήματα!  Οι ευρωπαϊκές αποτυχίες τον οδήγησαν στην πόρτα της εξόδου, το 1992. Στον επόμενο σταθμό του στη Σπόρτιγκ Λισσαβώνας γίνεται η πρώτη γνωριμία με το Ζοζέ Μουρίνιο, τον προσωπικό του μεταφραστή. Τερμάτισε τρίτος στην πρώτη χρονιά και τη δεύτερη, έφτασε μέχρι την πρώτη θέση τον Δεκέμβριο, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά τα τελευταία 15 χρόνια για τα "λιοντάρια". Οι κόντρες του με τον πρόεδρο τον οδήγησαν στην απομάκρυνση και η Πόρτο εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και τον πήρε αμέσως στις τάξεις της, με βοηθό τον Μουρίνιο. Κατέκτησε το κύπελλο του 1993, κερδίζοντας την Σπόρτινγκ στον τελικό και τα επόμενα δύο πρωταθλήματα με την τρίτη δύναμη του πορτογαλικού ποδοσφαίρου εκείνη την εποχή.

 Ο παρθενικός του τίτλος ως προπονητής ήταν το Κύπελλο Αγγλίας το 1978 -αν εξαιρέσουμε το Texaco Cup του 1973, μία διοργάνωση που έχει καταργηθεί. Το 1981 κατάφερε να πάρει και το UEFA Cup,  νικώντας με συνολικό σκορ 5-4 (3-0 και 2-4) την Άλκμααρ.

Το 1996, ο πρόεδρος της Μπαρτσελόνα, Τζουάν Γκασπάρ, του τηλεφώνησε με αντικείμενο συζήτησης τον Λουίς Φίγκο, ωστόσο το τηλεφώνημα κατέληξε σε πρόταση συνεργασίας. Ο Ρόμπσον δέχθηκε, έχοντας αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα με μελάνωμα την προηγούμενη χρονιά, παίρνοντας μαζί του και πάλι τον Μουρίνιο. Είχε βάλει όρο στο συμβόλαιό του να έρθει και ο Ζοζέ μαζί του, όχι πια μόνο σαν μεταφραστής, αλλά ως μέλος του τεχνικού του επιτελείου. Εκεί συναντιέται με τον Πεπ Γκουαρδιόλα και αγοράζει τον Ρονάλντο από την Αϊντχόφεν. Σε μία χρονιά κατακτά τρεις τίτλους, το κύπελλο, το ισπανικό Σούπερ Καπ και το Κύπελλο Κυπελλούχων του 1997, με ηγέτη τον Βραζιλιάνο, αλλά όχι το πρωτάθλημα, με συνέπεια να αναδειχθεί Κορυφαίος Ευρωπαίος Προπονητής της σεζόν. Την επόμενη χρονιά στη Βαρκελώνη έρχεται ο Λουίς Φαν Χάαλ με τον Ρόμπσον να γίνεται τεχνικός διευθυντής, μένοντας μόλις μία σεζόν σε αυτήν τη θέση.

Διαδέχτηκε τον Ρον Γκρίνγουντ το 1982 στην Εθνική Αγγλίας, αλλά δεν μπόρεσε να την οδηγήσει στο Euro του 1984. Ωστόσο, πήγε με τα "τρία λιοντάρια" πολύ καλά τόσο στο Mundial του 1986 όσο και σ' εκείνο του 1990. Στο Μεξικό αποκλείστηκε στα προημιτελικά από τον Μαραντόνα και το περίφημο χέρι του Θεού, ενώ στην Ιταλία στα ημιτελικά από τη Γερμανία στα πέναλτι.

Θέλει πάγκο και επιστρέφει στην Αϊντχόφεν για μία σεζόν, το 1998/99, τερματίζοντας τρίτος και βγάζοντας το σύλλογο στο Τσάμπιονς Λιγκ. Μετά όμως από 9 χρόνια μακρυά από το Νησί και με τα χρόνια να αρχίζουν να τον βαραίνουν πια, το καλοκαίρι του 1999 εντάχθηκε στο τεχνικό τμήμα της αγγλικής ομοσπονδίας, αλλά η παραίτηση του Ρουντ Γκούλιτ από τη Νιούκαστλ, του άνοιξε το δρόμο για το «Σεντ Τζέιμς Παρκ», τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους. που και βγήκε στο Τσάμπιονς Λιγκ.

 Ήταν εκείνος που ανέδειξε τον Ρονάλντο στην Αϊντχόφεν και τον πήρε μαζί του στην Μπαρτσελόνα. Το "Φαινόμενο" έκανε μία εκπληκτική χρονιά και στη συνέχεια πουλήθηκε. Συνεργάτης του στους Καταλανούς ήταν και ο Ζοζέ Μουρίνιο, ο οποίος έκτοτε μιλούσε πάντα με κολακευτικά λόγια για τον Ρόμπσον. Στον έναν χρόνο που έμεινε στη Βαρκελώνη πήρε το ισπανικό Σούπερ Καπ, το Κύπελλο Ισπανίας και το Κύπελλο Κυπελλούχων.

Εκεί στο Βορρά φτιάχνει μια πολύ ωραία ομάδα με τον Άλαν Σίρερ στην κορυφή,  αρχίζοντας τη θητεία του, με μία 11η θέση. Το 2002 τερμάτισε τέταρτος και το 2003 τρίτος, οδηγώντας τις «καρακάξες» δύο φορές στο Τσάμπιονς Λιγκ (την πρώτη σεζόν αποκλείστηκε στα προκριματικά). Έπαιξε δύο τελικούς κυπέλλου Αγγλίας, στους οποίους ηττήθηκε και το 2003 τερμάτισε στην πέμπτη θέση και σε συνδυασμό με μία κακή αρχή τη νέα σεζόν, απολύθηκε στις 30 Αυγούστου του 2004. Αυτό αποτέλεσε και το "αντίο" του στους πάγκους. Το 2006/07 διετέλεσε ειδικός σύμβουλος της εθνικής Ιρλανδίας και έκτοτε αφοσιώθηκε στη συγγραφή της αυτοβιογραφίας του και της μάχης με τον καρκίνο.

Το 2002 χρίστηκε ιππότης για όσα προσέφερε στο ποδόσφαιρο. Εκείνη την περίοδο ήταν προπονητής της Νιούκαστλ με την οποία τερμάτισε μέχρι και στην 3η θέση παίζοντας και Champions League.

Ο Σερ Μπόμπυ Ρόμπσον, πέθανε, στο σπίτι του, στο Ντάραμ Κάουντι, στις 31 Ιουλίου του 2009, σε ηλικία 76 ετών. Από το 1991 έδινε μάχη με τον καρκίνο και τον Μάρτιο του 2008 δημιούργησε το φιλανθρωπικό ίδρυμα «Sir Bobby Robson Foundation» για τον καρκίνο, το οποίο έχει μαζέψει περισσότερα από 7 εκ. λίρες.  Δεν άφησε πίσω τίτλους, αλλά μερικές σπουδαίες βραδιές από τις ομάδες του και ήταν εκείνος που μαζί με τον Φαν Χάαλ σχημάτισαν τους δύο πιο επιδραστικούς προπονητές των τελευταίων ετών στην Ευρώπη, τον Μουρίνιο και τον Γκουαρδιόλα (αυτός έχει και πολύ Κρόιφ). Ο Άλαν Σίρερ κάθε Σάββατο στην Αγγλική τηλεόραση, όταν αναλύει τις φάσεις τις αγωνιστικής, πάντα κάνει συνεχή αναφορά στο τι του έλεγε ο Σερ Μπόμπυ Ρόμπσον στη Νιουκάστλ! Ο δε Ζοζε Μουρίνιο έχει πει γι΄αυτόν: «Ήταν ο πιο σημαντικός δάσκαλος που είχα». Και αυτή είναι η σημαντικότερη παρακαταθήκη του.

Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση ήταν στην Κυριακή 26 Ιουλίου του 2009, σε φιλανθρωπικό φιλικό ανάμεσα σε πρώην παίκτες της Αγγλίας με τους αντίστοιχους της Γερμανίας. Τα έσοδα πήγαν στο ίδρυμά του. Πέντε μέρες μετά άφησε την τελευταία του πνοή...


Ο Guardian την ημέρα του θανάτου του δημοσίευσε κι ένα ενδιαφέρον βίντεο. Μεταξύ άλλων ο Μπέρνεϊ Ρόνεϊ αναφέρει ότι ο Ρόμπσον αποφάσισε να γίνει προπονητής βλέποντας την ήττα της Αγγλίας από την Ουγγαρία το 1953 με 6-3. Ήταν στο "Γουέμπλεϊ' και παρακολουθούσε το παιχνίδι δια ζώσης. Ήταν μία εμπειρία ζωής για εκείνον. Αμέσως ενδιαφέρθηκε για το πώς έπαιζαν στο εξωτερικό και πώς μπορούσαν οι παίκτες να βελτιωθούν. Στη συνέχεια άρχισε να μελετά την προπονητική.


Τιμήθηκε από την UEFA τόσο το 2002 όσο και το 2009, ενώ το 2007 το BBC τον ανέδειξε αθλητική προσωπικότητα της χρονιάς για τη "συνεισφορά του τόσο ως παίκτης όσο και ως προπονητής για περισσότερο από μισό αιώνα". Μετά θάνατον του απονεμήθηκε το FIFA Fair Play Award, ενώ σε όλες τις επαγγελματικές κατηγορίες η πρεμιέρα έγινε με ενός λεπτού σιγή. Επίσης, αξιοσημείωτο ότι έξω από το Σεν Τζέιμς Παρκ φτιάχτηκε το άγαλμά του.



Τον Αύγουστο του 2008, επιβεβαιώθηκε ότι δεν μπορούσε να γλιτώσει από τον καρκίνο του πνεύμονα.
«Η κατάστασή μου περιγράφεται ως στατική και δεν έχε αλλάξει από την τελευταία περίοδο των χημειοθεραπειών μου. Θα πεθάνω αργά ή γρήγορα. Ωστόσο, όλοι πρέπει να φύγουν κάποια στιγμή κι εγώ απόλαυσα κάθε λεπτό».

PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Επαγγελματική καριέρα

  • 1950–1956: Fulham Football Club, 152 (68)
  • 1956–1962: West Bromwich Albion Football Club 239 (56)
  • 1962–1967: Fulham Football Club 192     (9)
  • 1967–1968: Vancouver Royals Canadians, 0 (0)

Σύνολο καριέρας: 583 (133)

Διεθνής

  • 1957–1962: Αγγλία, 20 (4)

Προπονητική καριέρα

  • 1968: Fulham Football Club
  • 1969–1982: Ipswich Town Football Club
  • 1982–1990: Αγγλία
  • 1990–1992: Philips Sport Vereniging Eindhoven
  • 1992–1994: Sporting Clube de Portugal
  • 1994–1996: Futebol Clube do Porto
  • 1996/97: Futbol Club Barcelona
  • 1998/99: Philips Sport Vereniging Eindhoven
  • 1999–2004: Newcastle United Football Club

Τίτλοι

Ως προπονητής

Συλλογικοί

Με την Ipswich Town
  • Κύπελλο Αγγλίας: 1977/78
  • Κύπελλο UEFA: 1980/81
  • Texaco Cup: 1973

Με την PSV Eindhoven
  • Πρωτάθλημα Ολλανδίας: 2 (1990/91, 1991/92)

Με την Porto
  • Πρωτάθλημα Πορτογαλίας: 2 (1994/95, 1995/96)
  • Κύπελλο Πορτογαλίας: 1993/94

Με την Barcelona
  • Κύπελλο Ισπανίας: 1996/97
  • Σούπερ Καπ Ισπανίας: 1996
  • Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης: 1997

Διεθνείς

Με την Αγγλία
  • Παγκόσμιο Κύπελλο: 4η θέση το 1990
  • Rous Cup: 3 (1986, 1988, 1989)

ΠΗΓΕΣ: contra.gr - sombrero.gr - sport24.gr